Kardiyo-Onkoloji Nedir?
Kardiyo-onkoloji, kanser tedavisi görürken kalbinize iyi bakmayı amaçlayan, tıbbın nispeten yeni bir alanıdır. Bu alan, kalp ve damar hastalıkları konusunda uzmanlaşmış doktorlar (kardiyologlar) ile kanser konusunda uzmanlaşmış doktorların (onkologlar) birlikte çalışmasını içerir. Bu uzmanlar, kemoterapi veya radyasyon gibi tedaviler sırasında kalp sağlığınızı izlemek için bir araya gelir. Eğer önceden kalp rahatsızlığınız varsa ya da tedavi sırasında herhangi bir sorun ortaya çıkarsa, bu uzmanları birlikte görmek, sorunların erken teşhis edilip tedavi edilmesine yardımcı olabilir.
Kanser Tedavileriyle İlişkili Olası Kalp Sorunları
Kanser tedavileriyle ilişkili birkaç kalp sorunu vardır:
- Kardiyomiyopati, kalp kasının hasar görmesiyle ortaya çıkar ve bu durum, kalbin kanla dolmasını veya kanı pompalamasını zorlaştırır.
- Aritmiler, kalp atışının düzenli bir ritimde kalmaması, çok hızlı, çok yavaş ve/veya düzensiz atması durumudur.
- Perikard hastalığı, kalbin etrafındaki zarın (perikardiyum) tahriş olması veya zarar görmesidir.
- Hipertansiyon ise yüksek tansiyondur.
- Tromboembolik olaylar, kan pıhtılarının damarları tıkamasıyla kan akışının engellenmesidir.
- Miyokard iskemisi, kalp kasına kan akışının azalmasıyla ortaya çıkar ve bu durum göğüs ağrısı veya kalp krizine yol açabilir.
- Kapak disfonksiyonu, kalpteki “kapı bekçileri” olan kapakların hasar görmesiyle kan akışının düzenlenmesinde sorunlar oluşmasıdır.
- Vasküler toksik etkiler, kan damarlarına zarar vererek normal kan akışını azaltabilir.
Tedavi Sırasında Kalbinizi İzlemek İçin Kullanılan Testler ve Araçlar
Kardiyo-onkoloji ekibi, kanser tedavileri sırasında kalp sağlığınızı kontrol etmek için çeşitli testler ve araçlar kullanır:
- Ekokardiyografi, kalbinizin ne kadar iyi kan pompaladığını göstermek için ses dalgalarıyla görüntü çeken bir ultrasondur.
- Kardiyak manyetik rezonans görüntüleme (MR), daha detaylı görüntüler sağlayabilen bir kalp taramasıdır.
- Elektrokardiyogram (EKG), kalp atışlarınızın normal olup olmadığını görmek için kalbinizin elektriksel aktivitesini inceleyen bir testtir.
- Kardiyak biyomarker testleri, kanınızda troponin ve N-terminal pro–beyin natriüretik peptid (BNP) gibi bazı proteinlerin olup olmadığını gösterir ve bu proteinler, kalbinizin zarar görebileceğini gösterir.
Bu testler, doktorların kalp problemleri riskiniz olup olmadığını anlamasına yardımcı olur.
Kanser Tedavilerinden Kaynaklanan Kalp Sorunlarıyla Baş Etme
Kanser hastası bir kişi kalp sorunları yaşadığında, kardiyolog ve onkolog birlikte bir ekip olarak çalışır. Kardiyo-onkolojide bu ekip çalışması, yani multidisipliner bakım, çok önemlidir. Bazen, kanser tedavilerinin neden olduğu hasardan dolayı kalbin iyileşmesine yardımcı olmak için özel ilaçlar verilir. Bu ilaçlar, beta blokerler ve anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri gibi, kalbin daha iyi çalışmasını sağlar ve kişinin kanser tedavisine devam etmesine olanak tanır. Ayrıca, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, aşırı kilo veya sigara gibi kalbe zarar verebilecek diğer tehlikelerin de tedavi edilmesi önemlidir. Bu risklerle kanser tedavisine başlamadan önce ilgilenmek, ileride ciddi kalp sorunları, örneğin kalp krizi, inme veya kalp yetmezliği yaşama olasılığını azaltabilir.
KAYNAK: Mysore M, Singhi D, Singhi EK. Caring for Your Heart During Cancer Treatment. JAMA Oncol. Published online August 29, 2024. doi:10.1001/jamaoncol.2024.3033
Eklenme Tarihi: 30 Ağustos 2024
